Acid nitric là gì?

Acid nitric là một hóa chất vô cơ có công thức hóa học là HNO3. Acid nitric tinh khiết là chất lỏng không màu, bốc khói mạnh trong không khí ẩm.

HNO3 là một chất độc, có khả năng ăn mòn và dễ gây cháy. Acid nitric tinh khiết không màu sắc, nếu để lâu sẽ có màu hơi vàng do sự tích tụ của các oxit nitơ. Nếu một dung dịch có hơn 86% Acid nitric, nó sẽ bốc khói. Acid nitric bốc khói 2 loại là khói trắng và khói đỏ, tùy thuộc vào số lượng điôxít nitơ trong hợp chất.

Ứng dụng của Axid Nitric

Trong phòng thí nghiệm

HNO3 được dùng để làm thuốc thử liên quan tới clorit. Cho HNO3 tác dụng với mẫu thử, sau đó cho dung dịch bạc nitrat vào để tìm kết tủa trắng của bạc clorua. Ngoài ra, nó cũng dùng để điều chế muối nitrat.

Trong công nghiệp

– Acid nitric được sử dụng để chế tạo thuốc nổ như nitroglycerin, trinitrotoluen (TNT) và cyclotrimethylenetrinitramin (RDX), và các loại phân bón chứa nito như phân đạm một lá nitrat amoni NH4NO3, các muối nitrat như KNO3,Ca(NO3)2,…

– Acid nitric có nồng độ 0,5 – 2% thường được dùng làm hợp chất nền nhằm xác định kim loại trong dung dịch. Người ta gọi đó là kỹ thuật ICP-MS và ICP-AES. Cần dùng HNO3 Acid nitric tinh khiết vì có những ion kim loại nhỏ có thể gây ảnh hưởng tới kết quả phân tích.

– HNO3 phản ứng với hầu hết các kim loại trong các hợp chất hữu cơ nên nó được sử dụng trong ngành luyện kim, xi mạ và tinh lọc. Khi cho HNO3 này kết hợp với Acid clorua, ta được dung dịch nước cường toan có khả năng hòa tan bạch kim và vàng.

– Acid nitric cũng được biết đến là hợp chất trung gian dùng trong sản xuất bọt xốp polyuretan mềm và các sản phẩm polyuretan khác, ví dụ như các chất kết dính, các chất bịt kín, các chất bọc phủ và các chất đàn hồi, đi từ nguyên liệu toluen diisoxyanat.

Những lưu ý khi sử dụng acid nitric

Nguy hiểm của HNO3

• Làm tổn thương hệ hô hấp, khiến phổi bị sưng khi hít phải.
• Nuốt phải acid nitric sẽ gây phỏng vùng miệng, họng, thực quản, dạ dày,  gây nguy hiểm tới tính mạng. Nhẹ sẽ gây nôn ói, tiêu chảy. Nặng có thể khiến tuần hoàn máu bị rối loạn, gây tử vong.
•  Làm tổn thương giác mạc, có thể dẫn tới mù lòa khi dính vào mắt.
• Tiếp xúc với da: Gây phỏng da.
• Phơi nhiễm lâu có thể dẫn tới ung thư.
• Khi làm việc với Acid nitric cần mang dụng cụ bảo hộ lao động an toàn.

Những lưu ý khi sử dụng HNO3

• Acid nitric là chất oxy hóa mạnh, khi tác dụng với cyanit, bột kim có thể phát nổ và tự bốc cháy khi phản ứng với turpentine.
• Ở nồng độ đậm đặc, nó gây bỏng da do phản ứng với protein keratin, khiến da chuyển sang màu vàng. Khi được trung hòa sẽ chuyển thành màu cam.
• Có thể phản ứng mạnh với kim loại tạo thành khí hydro dễ cháy trong không khí.
• Khi pha loãng, tuyệt đối không được đổ nước vào Acid mà phải cho Acid vào nước.
• Sử dụng các thùng chứa bằng nhựa thay cho kim loại vì Acid nitric không tác dụng với chất liệu này.
• Các thùng chứa phải đậy nắp kín, tránh ánh nắng mặt trời.
• Khu vực lưu trữ phải thoáng mát, tránh xa các nguồn nhiệt.
• Nền nhà phải chống được Acid.

Cách xử lý khi gặp sự cố với Acid Nitric

Khi bị bắn vào mắtt: Ngay lập tức dùng nước sạch để rửa mắt, kết hợp nháy mắt trong 15 phút. Sau đó dùng muối natri clorua 0.9% để rửa lại rồi đưa tới cơ sở y tế để tiếp tục điều trị.

Acid tiếp xúc với da: Lột bỏ quần áo bị dính Acid, sử dụng khăn khô lau vết thương rồi sử dụng nước sạch (dùng xà phòng nếu có) để rửa lại nhiều lần. Đưa nạn nhân tới cơ sở y tế để điều trị tiếp.

Hít phải hơi Acid nitric: Di chuyển nạn nhân ra khu vực thoáng khí, ủ ấm. Để nạn nhân nằm yên rồi liên lạc với cơ sở y tế gần nhất.

Nuốt phải Acid nitric: Hòa tan MgO với nước hoặc sữa với lòng trắng trứng rồi đưa tới cơ sở y tế gần đó để điều trị.

Hỏa hoạn xảy ra do Acid nitric: Sử dụng bột khô, bình khí cacbon dioxit để dập lửa. Sử dụng dung dịch kiềm để trung hòa Acid. Di chuyển các thùng chứa, hoặc dùng nước để làm nguội các thùng này tránh trường hợp phát nổ.

Trường hợp Acid nitric bị tràn, rò rỉ: Sử dụng cát, đất để phủ lên chỗ Acid tràn ra. Sau đó dùng Ca(OH)2 hoặc soda khan để trung hòa. Dùng nước làm sạch khu vực hóa chất bị rò rỉ.

Mua HNO3 ở đâu?

Acid Nitric – HNO3 hiện đang được Hóa Chất Đại Việt phân phối tại khu vực Hồ Chí Minh. Chúng tôi là một trong những đơn vị được cấp phép kinh doanh sản phẩm này. Chính vì thế, Hóa Chất Đại Việt luôn cam kết cung cấp HNO3 chất lượng, giá cả hợp lí đến với khách háng.