Bột khai được dùng để làm gì, có mùi khai như với tên gọi của nó? Hãy cùng Hóa chất Đại Việt tìm hiểu bột khai là gì, nó được sử dụng trong làm bánh như thế nào nhé!
Tổng quan về Bột khai hay Ammonium Bicarbonate
Bột khai là loại bột khô, màu trắng đục và có mùi khai rất đặc trưng, có tên hóa học là Ammonium bicarbonate, công thức hóa học là NH4HCO3. Bột khai dễ tan trong nước.
Bột khai là một loại phụ gia thực phẩm có công dụng gây nở xốp và làm nổi thực phẩm. Về tính chất hóa học, bột khai là một hợp chất có thể tự phân hủy ở không khí, tạo ra khí gas carbonique và nước giống như một amoniac.
Ở nhiệt độ thường, bột khai có khả năng tự phân hủy chậm, nhưng khi ở nhiệt độ cao thì khả năng tự phân hủy tăng lên gấp đôi, do vậy khi nhiệt độ nóng lên trong quá trình nướng bánh sẽ làm cho mùi khai của bột nhanh chóng tự bay hơi và thực phẩm sẽ không còn mùi khó chịu khi nấu nướng xong.
Hiện nay, nhiều người đã và đang lạm dụng việc sử dụng bột khai quá nhiều trong làm bánh để tăng độ giòn và nở xốp, làm cho mùi khai vẫn còn giữ lại thay vì bay mất. Điều này vô cùng gây hại, vì khi gặp nhiệt hợp chất NH4HCO3 sẽ bị phân giải tạo thành khí NH3 có tính độc.
Ngoài ra, NH4HCO3 còn được sử dụng khá nhiều trong các hợp chất chữa cháy, một số loại dược phẩm, thuốc nhuộm, chất nhuộm trong dệt may, làm chất tẩy dầu mỡ,….
Sử dụng bột khai trong làm bánh như thế nào?
Nhờ đặc tính hóa học của bột khai, nên phụ gia này được sử dụng khá rộng rãi trong việc ché biến các loại bánh
Do bột khai tự phân hủy nhanh ở nhiệt độ cao, làm cho bột bánh tăng độ nở và xốp, hoặc giòn nên được sử dụng trong chế biến một số loại bánh chiên, hấp phổ biến như: bánh bao, bánh tiêu, bánh quẩy, bánh đùi gà, bánh quy,… giúp chúng nở xốp, giòn, thơm ngon.
Bột khai là phụ gia không thể thiếu khi làm bánh bao, vì khi đem hấp, dưới tác động của nhiệt độ cao, khí sinh ra càng nhiều thì bánh bao sẽ nở càng to, trông bắt mắt và hấp dẫn hơn đối với người tiêu dùng.
Những lưu ý khi sử dụng bột khai trong thực phẩm
Trong quá trình sử dụng không được để bột khai rơi hay tiếp xúc với da, vì dễ làm đau rát. Nếu bột khai dính trực tiếp lên da, thì cần rửa sạch với nước và xà bông ngay lập tức.
Tránh hít phải bột khai hoặc khí thoát ra trong quá trình nấu nướng, vì có thể dẫn đến khó thở, hoặc ảnh hưởng đến đường hô hấp.
Tránh ăn các thực phẩm chứa nhiều bột khai (tiêu thụ lượng bột khai nhiều) sẽ dẫn đến ngộ độc, triệu chứng buồn nôn, hay làm ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa. Trường hợp lỡ tiêu thụ quá nhiều bột khai, bạn nên uống thật nhiều nước và nhanh chóng đến gặp bác sĩ để kiểm tra.
Lưu ý: Tham khảo kĩ nguồn gốc nơi sản xuất và hạn sử dụng thể hiện trên bao bì khi mua sản phẩm. Đồng thời, sử dụng đúng liều lượng theo khuyến cáo của nhà sản xuất.
Để bảo quản bột khai nên đựng trong lọ nhựa hoặc thủy tinh đậy kín, hoặc bao bì kín (hút chân không thì càng tốt). Đặt phụ gia ở những nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm ướt, tránh côn trùng xâm nhập.
Sử dụng bột khai đúng cách
Lạm dụng nhiều bột khai trong thực phẩm sẽ gây tác động tiêu cực đến sức khỏe người dùng. Vì thế, Hóa chất Đại Việt khuyên bạn nên đọc kĩ hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất (nếu có) và hãy trang bị kiến thức sau đây trước khi sử dụng bột khai để nấu nướng:
- Liều lượng sử dụng khi làm bánh: Với 1kg bột mì chúng ta dùng khoảng 5 – 50gr bột khai. Đồng thời, trước khi sử dụng thì pha loãng bột khai với nước theo tỉ lệ 1:5.
- Ưu tiên dùng bột khai cho những loại bánh có kích cỡ nhỏ, hoặc vừa, vì nếu dùng cho loại cỡ lớn thì chúng chưa kịp bay hơi hết dẫn đến khi ăn bánh sẽ ngửi thấy mùi khai, rất khó chịu và cũng gây hại cho cơ thể.
- Có thể thay thế bột khai với một số phụ gia tương tự như baking soda (bột nở). Tuy nhiên, bột khai lại có ưu điểm vượt trội hơn phụ gia khác, đó là giúp bánh nở xốp tối đa.
