Đại dịch Covid-19 khiến các công ty xuất khẩu nông sản tại Đắk Lắk gặp nhiều khó khăn, các đơn hàng đình trệ. Khi dịch cơ bản được khống chế, các công ty lên kế hoạch để phục hồi xuất khẩu.
Chi phí sản xuất tăng cao do dịch bệnh
Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu 2-9 Đắk Lắk (Simexco Đắk Lắk) bị ảnh hưởng, chi phí đầu tư tăng cao.
Ông Lê Đức Huy, Tổng Giám đốc Simexco Đắk Lắk cho biết, 6 tháng đầu năm, do dịch Covid-19 nên doanh nghiệp cũng bị ảnh hưởng, giảm 10% số lượng xuất khẩu.
Tuy nhiên, Công ty cũng có những kế hoạch cụ thể tại TP.HCM và Bình Dương để duy trì tốt trong việc vừa sản xuất, vừa phòng chống dịch theo mô hình “3 tại chỗ”.
Bên cạnh đó, các nước Châu Âu cũng phục hồi sau dịch nên nhu cầu tiêu thụ cà phê tăng lên. Mặc dù thiếu container, cước tàu tăng cao, nhưng nhu cầu tiêu thụ và giá cà phê tăng nên việc xuất khẩu cũng ổn định. Do đó, đến tháng 9, công ty đã đạt được kế hoạch đề ra và kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng tăng 20%.
“Thời điểm đầu năm, Công ty gặp khó khăn do tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp tại TP. HCM và Bình Dương. Các tỉnh phía Nam có dịch, còn Đắk Lắk dịch không phức tạp nên công ty kéo container từ Bình Dương về đây để xuất khẩu. Công ty cũng đổi phương án xuất khẩu từ cảng Cát Lái sang cảng Quy Nhơn (Bình Định). Bên cạnh đó, công ty đã chủ động xây dựng kịch bản đối phó với Covid-19 tốt nên đến quý 3, đơn vị chỉ chịu ảnh hưởng một phần của đại dịch và hoàn thành được kế hoạch đề ra”, ông Huy chia sẻ.
Bà Nguyễn Thị Thái Thanh, Giám đốc Công ty TNHH Ban Mê Green Farm cho biết, đại dịch Covid-19 khiến doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn.
Theo bà Thanh, dịch khiến việc xuất khẩu của công ty bị ngưng trệ hoàn toàn do hệ thống logistics bị đứt gãy. Tại Đắk Lắk cũng đã triển khai giãn cách xã hội. Việc này khiến kế hoạch sản xuất của công ty bị ngưng trệ vì nếu sản xuất “3 tại chỗ” thì không đủ chi phí.
“Do đó, công ty phải ngưng toàn bộ tất cả các đơn hàng. Đối với vùng nguyên liệu cũng không có người hái vì thực hiện giãn cách. Tất cả các farm cà chua vẫn sản xuất bình thường nhưng hệ thống logicstics bị đứt gãy, cộng với TP.HCM là thị trường lớn nhưng dịch dẫn đến đóng cửa, khiến toàn bộ hệ thống phân phối bị ngưng trệ, công ty bị ảnh hưởng đến 80% doanh thu so với bình thường”, bà Thanh nói.
Giám đốc Công ty TNHH Green Farm cho biết thêm, mặc dù dịch Covid-19 nhưng công ty vẫn cam kết bao tiêu sản phẩm cho người dân. Công ty đã thống nhất với người dân giãn thanh khoản để cùng nhau vượt qua đại dịch. Đến nay, công ty đã thanh toán được 70% công nợ cho người dân và đang cố gắng xoay sở trả số nợ còn lại.
Lên kế hoạch phục hồi xuất khẩu
Hiện các doanh nghiệp tại Đắk Lắk đang lên kế hoạch để phục hồi sản xuất và xuất khẩu theo tình hình mới.
Theo ông Lê Đức Huy, Tổng Giám đốc Công ty Simexco Đắk Lắk, địa phương chuẩn bị bước vào thời điểm thu hái cà phê. “Đắk Lắk có tỷ lệ tiêm vacxin thấp nên chuyện linh hoạt trong sản xuất rất khó. Việc này có thể dẫn đến thiếu hụt lao động thu hái và cũng như công nhân các nhà máy chế biến cà phê. Để thích ứng phó với dịch, công ty đã áp dụng mô hình “3 tại chỗ” để bảo vệ “vùng xanh”. Hiện hàng tồn kho của công ty mười mấy nghìn tấn, nếu doanh nghiệp bị đóng cửa thì thiệt hại rất lớn”, ông Huy nói.
Cũng theo ông Huy, theo kế hoạch năm nay, công ty vừa xuất khẩu và bán nội địa được 100.000 tấn cà phê. Tuy bị ảnh hưởng của dịch Covid-19 nhưng năm nay doanh nghiệp vẫn đạt được kế hoạch đề ra.
“Công ty chỉ sợ đến tháng 12 là thời điểm chính vụ cà phê nhưng nếu dịch chưa được khống chế sẽ ảnh hưởng đến việc thu hoạch. Từ đó ảnh hưởng đến việc xuất hàng của quý 1 năm sau”, ông Huy nói thêm.
Còn bà Thái Thị Thanh, Giám đốc Công ty TNHH Ban Mê Green Farm cho biết, hiện nay để kích hoạt lại trong giai đoạn bình thường mới, công ty đã triển khai hoàn thiện các kho xưởng, kích hoạt các đơn hàng đã ký kết. Công ty cũng tăng cường các mối quan hệ để tìm kiếm thêm các đơn hàng mới.
Trước dịch, công ty xuất khẩu đi Nhật Bản với sản lượng gần 30 tấn cà chua, khoai lang. Tuy nhiên do dịch nên sau đó mọi hoạt động xuất khẩu bị ngưng trệ.
“Hiện các đối tác ở Nhật đang liên hệ với công ty để kích hoạt lại việc xuất khẩu. Ngoài ra, công ty cũng đã gửi mẫu sản phẩm đi một số đối tác ở Châu Âu để họ kiểm tra. Công ty cũng nhận được nhiều đơn hàng các loại nông sản khác như dứa, cà rốt. Hiện công ty đang tìm vùng nguyên liệu để ký kết với các đối tác”, bà Thanh nói thêm.
Mới đây, UBND tỉnh Đắk Lắk đã tổ hội nghị đánh giá tình hình xuất khẩu 9 tháng năm 2021, triển khai kế hoạch các tháng cuối năm và một số nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2022.
Theo báo cáo của Sở Công thương Đắk Lắk, kim ngạch xuất khẩu toàn tỉnh trong 9 tháng đầu năm đạt 392 triệu USD, đạt 60,3% kế hoạch, giảm 3,2% cùng kỳ năm 2020.
Cụ thể, xuất khẩu cà phê nhân đạt 150.000 tấn (đạt 65,2% kế hoạch), cà phê hòa tan 5.900 tấn (78,7%), hạt tiêu 3.700 tấn (55,2%), mật ong 6.600 tấn (57,4%), cao su 7.500 tấn (81,5%), hạt điều 190 tấn (32,8%), rau củ quả 63 tấn (66,3%).
Theo đánh giá của các đại biểu, thời gian qua, doanh nghiệp xuất khẩu gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 dẫn đến thiếu container và tàu hàng nên hợp đồng giao hàng chậm.
Bên cạnh đó, sản phẩm xuất khẩu của tỉnh chủ yếu ở dạng thô, giá trị chưa cao; thiếu các doanh nghiệp, đầu mối xuất khẩu lớn để xuất khẩu các mặt hàng chủ lực; chưa xây dựng được vùng sản xuất an toàn dịch bệnh phục vụ xuất khẩu; một số sản phẩm nông nghiệp chưa đáp ứng được yêu cầu của thị trường quốc tế…
Để đạt mục tiêu xuất khẩu trong thời gian tới, cơ quan chức năng sẽ nắm bắt về tình hình thông quan hàng hóa tại các cửa khẩu để thông tin đến doanh nghiệp nhằm có kế hoạch vận chuyển hợp lý, tránh thiệt hại. Đồng thời, đẩy mạnh đưa các sản phẩm nông sản của tỉnh lên sàn thương mại điện tử và thúc đẩy phát triển kinh tế số nông nghiệp. Bên cạnh đó, tập trung xuất khẩu những mặt hàng có giá trị cao, nông sản qua chế biến.
Đạt khoảng 90% kế hoạch xuất khẩu nông sản
Ông Lưu Văn Khôi, Giám đốc Sở Công thương Đắk Lắk cho biết, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên logicstics bị đứt gãy, các chi phí vận chuyển tăng cao.
“Để giúp đỡ các doanh nghiệp trong đại dịch, Sở đã có nhiều chương trình quảng bá sản phẩm và kết nối thị trường sau chế biến. Tuy nhiên, đơn vị không tổ chức trực tiếp vì dịch mà thông qua trực tuyến để xúc tiến đầu tư”, ông Khôi nói.
Theo ông Khôi, dự kiến kim ngạch xuất khẩu nông sản của địa phương năm nay là 600 triệu USD, khả năng đạt được khoảng 90%. “Hiện kim ngạch xuất khẩu đã đạt được gần 500 triệu USD. Sở hi vọng trong các tháng cuối năm, vào thời điểm thu hoạch cà phê thì sẽ có mặt hàng xuất khẩu và đẩy kim ngạch xuất khẩu lên”, ông Khôi thông tin thêm.
Dự kiến 3 tháng cuối năm, kim ngạch xuất khẩu nông sản của tỉnh Đắk Lắk khoảng 168 triệu USD, kim ngạch cả năm đạt 560 triệu USD (tương đương 86,2% kế hoạch). Năm 2022, kim ngạch xuất khẩu nông sản toàn tỉnh dự kiến khoảng 680 triệu USD.
Minh Hậu